W pierwszej kolejności wskazać należy, że zgodnie z art. 23 ust.1 ustawy prawo zamówień publicznych z 29.01.2004 r. (Dz.U.2019.1843 t.j. z dnia 27 września 2019 r. ze zm.) – dalej „p.z.p.” wykonawcy mogą wspólnie ubiegać się o udzielenie zamówienia. Co istotne, jak stanowi art. 23 ust. 6 p.z.p. zamawiający może określić warunki realizacji zamówienia przez wykonawców, o których mowa w ust. 1, w inny sposób niż w przypadku pojedynczych wykonawców, jeżeli jest to uzasadnione charakterem zamówienia i proporcjonalne. Zatem, uprawnienie zamawiającego może być zrealizowane, jeśli za wprowadzeniem dodatkowych warunków dla członków konsorcjum przemawiają dodatkowe okoliczności oraz cel zabezpieczenia prawidłowej realizacji umowy o udzielenie zamówienia.

Niezależnie od okoliczności, iż zamawiający ma prawo (w pewnych okolicznościach) do odmiennego określenia warunków realizacji zamówienia dla konsorcjum, należy pamiętać, że art. 141 p.z.p. przewiduje solidarną odpowiedzialność wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia za wykonanie umowy i wniesienie zabezpieczenia należytego wykonania umowy. Do powstania odpowiedzialności solidarnej nie są potrzebne jakiekolwiek dodatkowe czynności żadnej ze stron umowy w sprawie zamówienia publicznego, ponieważ odpowiedzialność ta wynika wprost z p.z.p.

Zamawiający może domagać się od każdego z członków konsorcjum wykonania całości zamówienia i bez znaczenia jest okoliczność, jaką część zamówienia winien on wykonać w myśl umowy z konsorcjum, oraz fakt, czy wypełnił już swoje zobowiązanie. Uprawnienie wierzyciela do wyboru dłużnika, od którego może on żądać spełnienia świadczenia w całości lub w części, nie podlega ograniczeniom, chyba że na podstawie art. 23 ust. 6 p.z.p. zamawiający w inny sposób określił warunki realizacji zamówienia.

Dodatkowo orzecznictwo przyjmuje solidarną odpowiedzialności wykonawców działających w ramach konsorcjum z tytułu umów zawartych z podwykonawcami (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 września 2008 r., sygn. III CSK 119/08).

Skoro wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia związani są solidarną odpowiedzialnością, to wewnętrzne zmiany w konsorcjum co do zasady nie będą mieć większego przełożenia na udzielone zamówienie. Także ewentualne zmiany w zakresie umowy konsorcjum nie powinny być przedmiotem zainteresowania zamawiającego. Zamawiający nie ma narzędzi prawnych do tego, żeby ingerować w treść umowy konsorcjum (np. w razie sporu pomiędzy członkami konsorcjum co do wewnętrznych rozliczeń). Także w sytuacji, gdy udział procentowy jednego z uczestników konsorcjum będzie znikomy to i tak wobec zamawiającego taki członek konsorcjum odpowiada na równi z pozostałymi - solidarnie. Co ważne, nic nie stoi na przeszkodzie, aby wykonawcy uregulowali w odrębnej umowie tylko te kwestie, których nie chcą ujawniać zamawiającemu (np. finansowe).

Warto też pamiętać, że ogłoszenie upadłości już na etapie realizacji zamówienia jednego z dłużników solidarnych (członków konsorcjum), a nawet ostateczna likwidacja, nie ma wpływu na zakres odpowiedzialności pozostałych dłużników solidarnych. Wierzyciel ma prawo poszukiwania zaspokojenia u pozostałych dłużników odpowiadających solidarnie (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 17 kwietnia 2008 r., sygn. akt I ACa 189/08). Jak wynika z opinii Urzędu Zamówień Publicznych, w takiej sytuacji nie ma potrzeby dokonywania zmiany umowy zawartej między zamawiającym a konsorcjum, jak i również konieczności wyrażania przez zamawiającego zgody na dokonanie przez upadłego członka konsorcjum cesji praw i obowiązków wynikających zawartej umowy o zamówienie publiczne na pozostałe podmioty współtworzące konsorcjum.

Natomiast brak jest podstaw do uznania, że konsorcjanci są solidarnie odpowiedzialni za zobowiązania wykraczające poza umowę o udzielenie zamówienia publicznego oraz wniesienie zabezpieczenia należytego wykonania umowy.

Jesteś zainteresowany/-a naszą ofertą?

Skontaktuj się z nami